Νευρική ανορεξία και μαθητές δημοτικού

Η νευρική ανορεξία χτυπά και τους μαθητές δημοτικού

ΟΛΟΕΝΑ και περισσότερα Ελληνόπουλα αρνούνται όχι μόνο να φάνε αλλά κάποια από αυτά ακόμη και να πιουν νερό. Όπως προκύπτει από πρόσφατη μελέτη, η νευρική ανορεξία χτυπά πλέον ακόμη και μαθητές δημοτικού, γεγονός που ανησυχεί ιδιαίτερα τους ειδικούς.

Είναι ενδεικτικό πως τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, 70 έφηβοι ζήτησαν βοήθεια από τους γιατρούς της Μονάδας Εφηβικής Υγείας που λειτουργεί στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού». Από αυτούς οι τέσσερις στους δέκα υπέφεραν από νευρογενή ανορεξία, το 12% από νευρογενή βουλιμία και το 48% από άτυπες διατροφικές διαταραχές.

Όπως μάλιστα διαπιστώνουν οι ειδικοί, τα προβλήματα των παιδιών που παρουσιάζουν διατροφικές διαταραχές δεν σταματούνε εδώ: σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία το 42% των παιδιών είχε αγχώδη διαταραχή και το 20% καταθλιπτικό συναίσθημα. Παρ΄ όλα αυτά, δεν είναι σαφές εάν η κακή ψυχολογία προκαλεί στους εφήβους ανορεξία ή το αντίστροφο. Στην ερώτηση, ποιοι είναι οι λόγοι που οδηγούν ακόμη και μικρά παιδιά στην ανορεξία ή τη βουλιμία, οι ειδικοί παραδέχονται πως δεν είναι απολύτως βέβαιοι. Παρ΄ όλα αυτά, από τη μελέτη περιπτώσεων ανορεξίας προκύπτει πως η συγκεκριμένη νόσος οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως είναι η κληρονομικότητα αλλά και τα οικογενειακά προβλήματα.

Αντίδοτο στη νευρική ανορεξία το αφέψημα μελιού

Ενα αφέψημα με λίγο μέλι που αυξάνει τη γλυκόζη στο αίμα, ή λίγη γύρη που ανοίγει την όρεξη, βοηθούν στην καταπολέμηση της νευρικής ανορεξίας, μιας σύγχρονης ασθένειας που προσβάλλει νέα κορίτσια και εξελίσσεται σε εφιάλτη αφού στις περισσότερες περιπτώσεις οδηγεί στον θάνατο.

«Τα προϊόντα της μέλισσας επειδή είναι πολύ πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και με πολλαπλές ευεργετικές ιδιότητες έχουν σημαντική θέση στην προσπάθεια ανάκτησης του χαμένου βάρους από νευρική ανορεξία», δήλωσε ο κλινικός διαιτολόγος και αντιπρόεδρος του Ελληνικού Επιστημονικού Κέντρου Μελισσοθεραπείας, Ευάγγελος Ζουμπανέας, που είναι μεταξύ των ομιλητών στο 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μελισσοθεραπείας, που έγινε το Σαββατοκύριακο στους χώρους του Ινστιτούτου Γεωπονικών Επιστημών, στην Αθήνα.

Τα νέα που έρχονται από όλο τον κόσμο για τη νευρική ανορεξία είναι απογοητευτικά, ενώ για την Ελλάδα δεν υπάρχουν στοιχεία για θανάτους νεαρών κοριτσιών, καθώς όταν αυτά φτάνουν στο τέλος της ασθένειας πεθαίνουν από ανακοπή καρδιάς και ο θάνατός τους δηλώνεται ως τέτοιος.

Η νευρική ανορεξία εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες, αλλά είναι συχνότερη στην εφηβεία και στα κορίτσια ηλικίας 13 έως 20 χρόνων.

Οι επιστήμονες θεωρούν ότι το 20% του εφηβικού πληθυσμού θα περάσει από άτυπη μορφή νευρικής ανορεξίας, δεν θα την εκδηλώσει όμως παθολογικά.

Στην Ελλάδα, σοκ προκάλεσε τον Φεβρουάριο του 2003 ο θάνατος φοιτήτριας της Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων από τη Λάρισα, η οποία έσβησε στα 20 της χρόνια κι ενώ ζύγιζε μόλις 25 κιλά.

«Η νευρική ανορεξία είναι μια διατροφική διαταραχή με ισχυρό ψυχολογικό υπόβαθρο, αλλά δυστυχώς παρότι οι επιπτώσεις της είναι πολύ βλαβερές δεν διαγιγνώσκεται πριν το άτομο να φτάσει σε πολύ σοβαρή κατάσταση» (κ. Ζουμπανέας)

Εθνικό πρόβλημα
Στην Ιταλία η νευρική ανορεξία αναγνωρίζεται πλέον ως εθνικό πρόβλημα, αφού εκτιμάται ότι τουλάχιστον 3.000.000 άτομα πάσχουν από βουλιμία ή ανορεξία και αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου μεταξύ των ψυχικών ασθενειών.

Ετσι, πριν από δύο μήνες και με αφορμή τη σοκαριστική εικόνα μιας αποστεωμένης γυναίκας σε διαφημιστική καμπάνια του Ολιβιέρι Τοσκάνι, οι υπουργοί Υγείας και Αθλητισμού της γειτονικής χώρας τέθηκαν επικεφαλής ενός προγράμματος προϋπολογισμού 1.000.000 ευρώ, το οποίο καλεί τα σχολεία, τα γυμναστήρια, αλλά και τα μέσα ενημέρωσης να ακολουθήσουν νέους κανόνες που θα προβάλλουν την πιο υγιή εικόνα του γυναικείου σώματος.

Νευρική ανορεξία: Η σύγχρονη πανδημία που... σκοτώνει

Τις τελευταίες δεκαετίες, μια εξαιρετικά επικίνδυνη ψυχογενής διατροφική διαταραχή στοιχειώνει τις δυτικές κοινωνίες. Η τηλεόραση και ο Τύπος φιλοξενούν όλο και πιο συχνά σοκαριστικές εικόνες αποστεωμένων κοριτσιών, μαρτυρίες δικές τους ή του οικογενειακού περιβάλλοντός τους και γνώμες ειδικών για μια πάθηση που απειλεί ζωές. Οι πρώτες καταγραφές περιστατικών αυτοεπιβαλλόμενης ασιτίας ανάγονται χρονικώς στο Μεσαίωνα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα μιας νεαρής καλόγριας, στην πόλη Λέιτσεστερ της Αγγλίας, που για επτά ολόκληρα χρόνια τρεφόταν αποκλειστικά με κρασί και όστια.

Ο πρώτος, όμως, που περιέγραψε συμπτώματα αντίστοιχα με αυτά της νευρικής ανορεξίας ήταν ο Βρετανός Richard Morton, ο οποίος ήρθε σε επαφή με γυναίκες ασθενείς που εμφάνιζαν μειωμένη όρεξη, αμηνόρροια, αποστροφή προς το φαγητό και υπερδραστηριότητα. Αυτό που τράβηξε την προσοχή του ήταν η έκδηλη αδιαφορία αυτών των γυναικών για τον υποσιτισμό τους και την κακή κατάσταση της υγείας τους.

Το 1873 στη Γαλλία, ακούστηκε για πρώτη φορά ο όρος «υστερική ανορεξία» από τον Charles Lasegue, ενώ ένα χρόνο αργότερα ο William Gull χρησιμοποίησε τον όρο «νευρική ανορεξία», για να περιγράψει την κατάσταση εφήβων, ως επί το πλείστων, ασθενών του, που είχαν τη νοσηρή πεποίθηση πως το φαγητό είναι επικίνδυνο. Από τα μέσα του 20ού αιώνα κι έπειτα, παρατηρήθηκε έξαρση του φαινομένου, πιθανότατα λόγω των νέων προτύπων ομορφιάς που επέβαλαν τα ΜΜΕ.

Τι είναι η νευρική ανορεξία
Η νευρική ανορεξία είναι μια ψυχογενής διατροφική διαταραχή, κατά την οποία ο ασθενής περιορίζει εκουσίως την πρόσληψη τροφής, φοβούμενος την αύξηση βάρους. Ο όρος «ανορεξία» είναι αποπροσανατολιστικός, καθώς δεν πρόκειται για διαταραχή της όρεξης. Η έλλειψη όρεξης για φαγητό επέρχεται πολύ αργότερα, στην εξέλιξη της νόσου. Συνήθως, η νευρική ανορεξία ξεκινά με μια απλή δίαιτα. Με την πάροδο του χρόνου, η απώλεια βάρους προσδίδει στο άτομο μια μεθυστική αίσθηση ελέγχου και το εγκλωβίζει σε έναν επικίνδυνο φαύλο κύκλο, που μπορεί να οδηγήσει στη λιμοκτονία.

Διαγνωστικά κριτήρια
Σύμφωνα με το Διαγνωστικό Σύστημα Ταξινόμησης των Ψυχικών Διαταραχών DSM-IV, τα άτομα που πάσχουν από νευρική ανορεξία παρουσιάζουν την εξής κλινική εικόνα:
- Άρνηση διατήρησης του σωματικού βάρους στα ελάχιστα φυσιολογικά επίπεδα για την ηλικία και το ύψος τους (βάρος τουλάχιστον 15% χαμηλότερο του φυσιολογικού)
- Έντονος φόβος παχυσαρκίας
- Διαστρεβλωμένη αντίληψη για το σώμα τους και άρνηση της σοβαρότητας της κατάστασής τους
- Αμηνόρροια (απουσία τριών τουλάχιστον διαδοχικών εμμήνων ρύσεων)

Κίνδυνοι για την υγεία
Η νευρική ανορεξία μπορεί να προκαλέσει πολύ σοβαρές επιπλοκές και να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο. Ο υποσιτισμός, στον οποίο καταδικάζει τον εαυτό του ένας ανορεκτικός, έχει ως συνέπεια, μεταξύ άλλων, την υπατική δυσλειτουργία, την αμηνόρροια, τη χαμηλή αρτηριακή πίεση, την αναιμία, τις έντονες ενοχλήσεις στην κοιλιακή χώρα, τη βραδυκαρδία και την ελάττωση της οστικής πυκνότητας.

Η κατάθλιψη, η αϋπνία, η αδυναμία, οι ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές, η ευερεθιστότητα, η απόσυρση, η δυσανεξία στο κρύο, η μείωση σεξουαλικής επιθυμίας και η εκδήλωση σεξουαλικής ανικανότητας στους άντρες είναι μερικά ακόμη από τα επακόλουθα της ανορεξίας. Το ποσοστό θνησιμότητας ανέρχεται στο 20%, και τα αίτια θανάτου είναι συνήθως η καρδιακή προσβολή, αλλά και η αυτοκτονία. Σε γενικές, λοιπόν, γραμμές πρόκειται για μια πάθηση επιβλαβή για την οργανική και ψυχική υγεία, την παραγωγικότητα και τις διαπροσωπικές σχέσεις του ατόμου.

Ανησυχητικά σημάδια
Ένα από τα βασικότερα χαρακτηριστικά των ασθενών που υποφέρουν από νευρική ανορεξία είναι η άρνησή τους να αντιληφθούν τη σοβαρότητα της κατάστασής τους και να ζητήσουν βοήθεια. Συνήθως, το οικογενειακό τους περιβάλλον είναι αυτό που αναγνωρίζει τα σημάδια και προσπαθεί να τους πείσει να ξεκινήσουν θεραπεία.

Το πρώτο πράγμα που γίνεται αντιληπτό είναι η δραματική απώλεια βάρους. Για να αποφύγει τα επικριτικά σχόλια, ο ανορεκτικός προσπαθεί να κρύψει την αδυναμία του, φορώντας, για παράδειγμα, φαρδιά ρούχα. Παράλληλα, αρνείται να φάει συγκεκριμένα φαγητά και βρίσκει συνεχώς δικαιολογίες για να χάνει γεύματα. Καθημερινά, επιδίδεται σε εξαντλητική γυμναστική, ακόμη και αν σωματικά δεν το αντέχει, λόγω εξασθένισης, αρρώστιας ή τραυματισμού. Οι σχέσεις του με τους γύρω του διαταράσσονται, ενώ οι φίλοι και οι δραστηριότητές του συνεχώς ελαττώνονται.

Το άτομο που πάσχει από νευρική ανορεξία έχει εντελώς διαστρεβλωμένη αντίληψη για το σώμα του. Γι’ αυτό και παραπονιέται συνεχώς για τα παραπανίσια κιλά του, ακόμη και αν στην πραγματικότητα είναι λιπόσαρκο. Ο φόβος της παχυσαρκίας είναι έντονος και η εμμονή σχετικά με το σώμα του, τα κιλά, τις θερμίδες, το φαγητό και τη δίαιτα στοιχειώνει την καθημερινότητα, αλλά και τα όνειρά του.

Ομάδες υψηλού κινδύνου
Το 90-95% των ατόμων που πάσχουν από νευρική ανορεξία είναι γυναίκες. Η ασθένεια αφορά κυρίως εφήβους, αν και μπορεί πλέον να τη συναντήσει κανείς και σε μικρότερα παιδιά ή άτομα που διανύουν την τρίτη δεκαετία της ζωής τους. Έρευνες έχουν δείξει πως στην πλειοψηφία τους οι ασθενείς είναι Καυκάσιοι και ανήκουν στη μεσαία και ανώτερη κοινωνικοοικονομική τάξη. Οι δυτικές, εκβιομηχανισμένες κοινωνίες έχουν φυσικά το προβάδισμα στα ποσοστά, ενώ πιο επιρρεπή αποδεικνύονται τα άτομα που ασχολούνται με το μόντελινγκ, τον αθλητισμό ή άλλα επαγγέλματα που απαιτούν τέλειες αναλογίες. Η ύπαρξη κάποιας άλλης ψυχικής διαταραχής, καθώς και πιθανά περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης φαίνεται να σχετίζονται άμεσα με την εμφάνιση της νευρικής ανορεξίαςΝευρική ανορεξία και άντρες
Μόνο ένα 5-10% των ατόμων που πάσχουν από νευρική ανορεξία είναι άντρες, γεγονός που πιθανότατα οφείλεται στο ότι στις σύγχρονες κοινωνίες η γυναικεία ομορφιά έχει ταυτιστεί με την ισχνότητα, ενώ η αντρική με ένα μυώδες, γυμνασμένο σώμα. Επίσης, καθώς οι διατροφικές διαταραχές θεωρούνται γυναικείο «προνόμιο», οι έρευνες που έχουν γίνει σε άντρες ασθενείς είναι πολύ λιγότερες, με αποτέλεσμα, σε ορισμένες περιπτώσεις, τα συμπτώματα της νευρικής ανορεξίας στους άντρες να μη γίνονται αντιληπτά. Το σίγουρο πάντως είναι πως τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ολοένα και πιο επίμονη ενασχόληση των αντρών με την εξωτερική τους εμφάνιση.

Αίτια
Αν και τα αίτια της νευρικής ανορεξίας δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως, οι επιστήμονες αποδίδουν αυτήν τη διατροφική διαταραχή σε ένα συνδυασμό ψυχολογικών, κοινωνικών και βιολογικών παραμέτρων. Σε έρευνα του Πανεπιστημίου του Κόβεντρι, στη Μεγάλη Βρετανία, δεκαπέντε ανορεκτικοί ασθενείς κλήθηκαν να περιγράψουν τους παράγοντες που κατά τη γνώμη τους προκάλεσαν την πάθησή τους. Οι λέξεις δυστυχία, έλεγχος, εμμονή και τελειομανία ήταν κοινές στις απαντήσεις των περισσότερων.

Είναι γεγονός ότι υποβαλλόμενος εκουσίως σε υποσιτισμό ένας ανορεκτικός στην πραγματικότητα επιδιώκει να ανακτήσει τον έλεγχο της ζωής του. Η ικανότητά του να ελέγχει το φαγητό του είναι πηγή ευχαρίστησης και υπερηφάνειας, γι’ αυτό και σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα του γίνεται εμμονή. Στην πλειοψηφία τους, οι ασθενείς αυτοί είναι άτομα τελειομανή, καταθλιπτικά, με ιδιαίτερα χαμηλή αυτοπεποίθηση, ανικανότητα έκφρασης των συναισθημάτων τους και έντονη την ανάγκη επιβεβαίωσης από τους άλλους. Χάνοντας κιλά πιστεύουν πως θα κερδίσουν την εκτίμηση των οικείων τους, όμως τελικά καταφέρνουν το αντίθετο.

Το ασταθές, υπερπροστατευτικό, ή πολύ αυστηρό οικογενειακό περιβάλλον, η απόρριψη, οι πιεστικά υψηλές προσδοκίες, πιθανά τραυματικά γεγονότα κατά τη διάρκεια της εφηβείας, καθώς και περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης δρουν ενισχυτικά στην εμφάνιση της νόσου. Η ζωή στο δυτικό κόσμο είναι ένας ακόμη επιβαρυντικός παράγοντας. Η εμμονή που έχουν οι σύγχρονες κοινωνίες με την εξωτερική εμφάνιση και τα «αποστεωμένα» πρότυπα ομορφιάς που προβάλλονται συνεπάγονται έντονη δυσαρέσκεια εκ μέρους των νέων γενιών κοριτσιών ή αγοριών για το σώμα τους, καθώς και την υιοθέτηση ακραίων μεθόδων ελάττωσης βάρους.

Ο βιολογικός παράγοντας έχει μπει στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια. Οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει ασυνήθιστα επίπεδα ορισμένων νευροδιαβιβαστών που ελέγχουν την πείνα, την όρεξη και την πέψη, στον εγκέφαλο των ατόμων που πάσχουν από κάποια διατροφική διαταραχή. Συγκεκριμένα, έρευνα του Πανεπιστημίου του Πίτσμπεργκ των Ηνωμένων Πολιτειών σε ανορεκτικούς ασθενείς έδειξε υπερβολικά αυξημένα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλό τους. Τα στοιχεία αυτά μπορούν να αποτελέσουν βάση για αναλυτικότερες έρευνες και για καλύτερη κατανόηση των αιτιών της νευρικής ανορεξίας. Τέλος, είναι επίσης πιθανή μια γενετική συνιστώσα, αν και τα επιστημονικά στοιχεία που έχουμε προς αυτήν την κατεύθυνση είναι προς το παρόν περιορισμένα.

Θεραπεία
Από τα παραπάνω είναι προφανές πως η νευρική ανορεξία είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη διαταραχή, που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο. Η ανάρρωση είναι εφικτή, με την προϋπόθεση όμως πως ο ασθενής θα απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό. Αρχικός στόχος της θεραπείας είναι η βαθμιαία ανάκτηση του φυσιολογικού σωματικού βάρους του ασθενή. Σε περιπτώσεις με σοβαρές οργανικές επιπλοκές, κατάθλιψη, ιδέες αυτοκτονίας και έλλειψη υποστηρικτικού οικογενειακού περιβάλλοντος, η ενδονοσοκομειακή νοσηλεία κρίνεται αναγκαία. Με την κατάλληλη αντιμετώπιση, στήριξη και καθοδήγηση από μια ομάδα ειδικών (γιατρών, ψυχολόγων, διατροφολόγων) ο ασθενής θα καταφέρει να ξεπεράσει τα προβλήματα υγείας που έχουν πιθανώς προκύψει, θα βελτιώσει τη σχέση του με το φαγητό και το σώμα του, και θα υιοθετήσει ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες.

Η διαδικασία αυτή δεν είναι καθόλου εύκολη, καθώς συχνά τα ανορεκτικά άτομα επιχειρούν να υπονομεύσουν τις θεραπευτικές μεθόδους. Η ατομική ψυχοθεραπεία, αλλά και η στήριξη από το οικογενειακό περιβάλλον επιβάλλονται, για να μπορέσει το άτομο να επανενταχτεί στη φυσιολογική του ζωή, να επενδύσει ξανά σε ανθρώπους και δραστηριότητες, και να έχει λιγότερες πιθανότητες παλινδρόμησης σε παθολογικές καταστάσεις. Σε περίπτωση που η νευρική ανορεξία συνυπάρχει με κατάθλιψη, ψυχαναγκαστική διαταραχή, ή άγχος, η λήψη φαρμάκων είναι απαραίτητη.

Διάγνωση
Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή της Παιδοψυχιατρικής Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεράσιμο Κολαΐτη, το 25% τον ατόμων που πάσχουν από νευρική ανορεξία θεραπεύεται, το άλλο 25% παραμένει χρονίως πάσχον, ενώ το 50% παρουσιάζει μερική βελτίωση, έχοντας πάντα ανησυχίες σχετικές με το φαγητό. Ωστόσο, τα ποσοστά αυτά αναφέρονται μόνο σε πληθυσμούς που έχουν δεχτεί βοήθεια, οπότε δεν μπορούν να γενικευτούν.

Η συγκεκριμένη διαταραχή δεν υποχωρεί χωρίς θεραπεία. Οι στατιστικές δείχνουν πως όσο νωρίτερα ζητηθεί βοήθεια, τόσο καλύτερη είναι η διάγνωση. Αντιθέτως, τα άτομα που πάσχουν από νευρική ανορεξία για μεγάλο χρονικό διάστημα ή εμφάνισαν για πρώτη φορά συμπτώματα της ασθένειας κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής τους έχουν μικρότερες πιθανότητες πλήρους ανάρρωσης.

Η νευρική ανορεξία είναι η ψυχική πάθηση με το μεγαλύτερο ποσοστό θνησιμότητας. Ένα 10-20% των ασθενών πεθαίνει, συνήθως εξαιτίας ιατρικών επιπλοκών ή αυτοκτονίας.

Πρόληψη
Η πρόληψη της νευρικής ανορεξίας είναι ίσως εξίσου επιτακτική με τη θεραπεία της. Λέγοντας πρόληψη, σε αυτήν την περίπτωση, εννοούμε τη συστηματική προσπάθεια αλλαγής των συνθηκών εκείνων που προκαλούν ή διαιωνίζουν την ασθένεια. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, είναι αρχικά απαραίτητη η ενημέρωση όλων, σχετικά με τα σημάδια αυτής της διατροφικής διαταραχής. Το επόμενο θύμα της νευρικής ανορεξίας μπορεί να είναι η κόρη μας, η αδελφή μας ή η καλύτερή μας φίλη. Όσο νωρίτερα αναγνωρίσουμε το πρόβλημα τόσο πιο αποτελεσματική θα είναι η θεραπεία..Για να μη χρειαστεί, όμως, να φτάσουμε καν στο κατώφλι της ανορεξίας, είναι απαραίτητο να ελαττώσουμε τους παράγοντες που την προκαλούν. Ένα ισορροπημένο οικογενειακό περιβάλλον, που ενθαρρύνει την επικοινωνία και την κριτική σκέψη, είναι ασπίδα ενάντια στις διατροφικές διαταραχές. Τα παιδιά είναι σημαντικό να μάθουν από μικρά να εκτιμούν και να σέβονται τον εαυτό τους, να μην επηρεάζονται άκριτα από όσα βλέπουν, ακούν ή διαβάζουν, να εκτιμούν τους γύρω τους για τον ψυχικό τους πλούτο και όχι μόνο για την εξωτερική τους εμφάνιση, να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, και να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες που προκύπτουν στις σχέσεις τους. Η οικογένεια, το σχολείο, αλλά και διάφορες κοινωφελείς οργανώσεις έχουν τη δύναμη να σώσουν ζωές. Στη χώρα μας, με πρωτοβουλία της πρώην πάσχουσας ηθοποιού Ζέτας Δούκα, έχει ιδρυθεί η μη κερδοσκοπική εταιρεία «Ανάσα», που στοχεύει στη στήριξη των ατόμων με διατροφικές διαταραχές και των οικογενειών τους, καθώς και στην ενημέρωση του κοινού για την ύπαρξη και τις διαστάσεις του προβλήματος.

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΝΕΥΡΙΚΗ ΑΝΟΡΕΞΙΑ (Nolita ''No Anorexia'' campaign)

Κατα τη διαρκεια της εβδομαδας μοδας στο Μιλανο, εκανε την εμφανιση της σε πρωτοσελιδα εφημεριδων και σε μεγαλες διαφημιστικες πινακιδες η φωτογραφια μιας γυμνης ανορεξικης γυναικας..

Η φωτογραφιση αυτη ειναι η διαφημιστικη καμαπανιας μιας γυναικειας εταιρειας ρουχων(nolita) με κεντρικο τιτλο της καμπανιας "No Anorexia".

Στοχος του φωτογραφου Oliviero Toscani ειναι να προβαλει το γυμνο αυτο σωμα για να δειξει σε ολους τι μπορει να προκαλεσει αυτη η μορφη αρρωστιας,η οποια προκαλειται τις περισσοτρες φορες απο λανθασμενα προτυπα που προβαλλονται στον χωρο της μοδας.

Η καμπανια αυτη επικροτηθηκε και απο τον ιταλο υπουργο υγειας ο οποιος αναφερει οτι το προβλημα της νευρικης ανορεξιας ειναι αναμφισβητητα πολυ σοβαρο θεμα για την υγεια πολλων νεων γενεων και το θεμα της διαφημιστικης καμπανιας ειναι ικανο να αφυπνισει συνειδησεις.

Το μοντέλο Kate Mοss πάσχει από νευρική ανορεξία

Υπάρχουν δύο τύποι anorexia: ο περιοριστικός, που χαρακτηρίζεται από νηστεία και αποχή από την τροφή, και ο βουλιμικός, με επεισόδια ανεξέλεγκτης πολυφαγίας που ακολουθούνται από εμέτους ή χρήση φαρμάκων (καθαρτικών, διουρητικών), προκειμένου να ελεγχθεί η πρόσληψη επιπλέον θερμίδων και να μην υπάρξει η παραμικρή αύξηση του βάρους σώματος.

O βουλιμικός τύπος είναι πιο επικίνδυνος λόγω των ηλεκτρολυτικών διαταραχών που μπορεί να προκύψουν από την κατάχρηση φαρμάκων και τους εμέτους. Ο περιοριστικός τύπος μπορεί να μην έχει απειλητικές για τη ζωή επιπτώσεις, έως τα τελικά στάδια.

Η anorexia είναι ύπουλη διαταραχή. Μπορεί να ξεκινήσει με μια απλή δίαιτα και πρόγραμμα γυμναστικής. Μετά την πρώτη απώλεια βάρους, η έφηβη αισθάνεται ικανοποίηση και θέτει συνεχώς στόχους για όλο και μεγαλύτερη απώλεια κιλών. Ακολουθεί η αμηνόρροια – η έλλειψη οιστρογόνων μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια οστίτη ιστού, ακόμη και σε οστεοπόρωση σε αυτή την τόσο νεαρή ηλικία !!! Σε αυτό το στάδιο μεταβάλλεται η ψυχοσύνθεση, το άτομο απομονώνεται, αφοσιώνεται απόλυτα στο «στόχο» της συνεχούς απώλειας βάρους και αντιπαθεί οποιονδήποτε επιχειρεί να διακόψει το φαύλο αυτό κύκλο. Παρατηρούνται απίσχναση, αφυδάτωση, υποθερμία, βραδυκαρδία και οιδήματα στα κάτω άκρα. Παρ’ όλα αυτά η έφηβη μπορεί να έχει πλήρη σωματική και πνευματική δραστηριότητα και να μην αισθάνεται καθόλου άρρωστη. Δεν θέλει να επισκεφθεί ιατρό και αρνείται οποιαδήποτε βοήθεια.

Η αντιμετώπιση της νευρογενούς ανορεξίας είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Οι κοπέλες αυτές παγιδεύονται σε ένα σύνθετο πλέγμα διαταραχών χωρίς επιστροφή. Είναι πολύ κουραστικές για το περιβάλλον τους και συχνά λένε ψέματα ή εξαπατούν προκειμένου να συνεχίζουν ανενόχλητες την συνεχή απώλεια βάρους (που είναι και ο μοναδικός τους πλέον σκοπός). Το δύσκολο εγχείρημα της αντιμετώπισης αφορά ομάδα που αποτελείται από παιδίατρο-εφηβίατρο, παιδοψυχίατρο και διαιτολόγο. Το πρώτο στάδιο αφορά την αποκατάσταση των σωματικών λειτουργιών και του σωματικού βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα. Μόνο εάν αποκατασταθεί ικανοποιητικά η σωματική κατάσταση μπορεί η ψυχική σφαίρα να επανέλθει κατά το δυνατό και να επανακαθιερωθούν φυσιολογικές διατροφικές συνήθειες. Η θεραπεία είναι πολύ δύσκολη σε εξωτερική βάση και συχνά απαιτείται μακρά νοσηλεία λόγω της δυσκολίας συνεργασίας με τις ασθενείς. Απόλυτη ίαση δεν υπάρχει. Ύφεση παρατηρείται στο 40% των ασθενών, απλή βελτίωση στο 30% και επιδείνωση στο 20%. Σε 10% των περιπτώσεων η νόσος έχει μοιραία κατάληξη.

Η ανορεξία είναι νόσημα της ψυχής. Ουσιαστικά πρόκειται για την προδοσία του σώματος από την ψυχή. Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην πρώιμη ανίχνευση της διαταραχής, από την οικογένεια ή το γιατρό που παρακολουθεί την κοπέλα, ώστε να υπάρξει η ευκαιρία έγκαιρης παρέμβασης πριν την πλήρη εγκατάσταση της νόσου και έτσι επιτυχέστερη αντιμετώπιση. Για όλα τα παραπάνω σημαντική είναι η γνώση των χαρακτηριστικών συμπτωμάτων της ανορεξίας, όχι μόνο από την ιατρική κοινότητα, αλλά και το ευρύτερο κοινό.

ΒΟΥΛΙΜΙΑ-ΝΕΥΡΙΚΗ ΑΝΟΡΕΞΙΑ - Διάγνωση-Αίτια- Αντιμετώπιση

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ

«Άβουλες υπομονές και μυστικές αγάπες σε φρουρούν και ταπεινωμένη μένεις στον κλοιό »Τίλλα Μπάλη

Το θέμα των διατροφικών διαταραχών του τύπου της νευρογενούς ανορεξίας αποκτά σήμερα ιδιαίτερη σημασία λόγω της αυξανόμενης συχνότητάς τους, της σοβαρής οργανικής και ψυχοκοινωνικής δυσλειτουργίας που προκαλούν και της ιδιαίτερα δύσκολης αντιμετώπισής τους. Επιπλέον, οι υποτροπές είναι συχνές, η πρόγνωση επιφυλακτική και η θνητότητα υψηλή.

Η νευρογενής ανορεξία (anorexia nervosa) περιγράφηκε για πρώτη φορά από sir William Gull το 1974. Τα βασικά κριτήρια διάγνωσης σύμφωνα με το Αμερικανικό εγχειρίδιο διάγνωσης ψυχικών νοσημάτων είναι τα παρακάτω :

Α.Άρνηση διατήρησης του ελάχιστου για την ηλικία και το ύψος σωματικού βάρους (απώλεια βάρους ή μη πρόσληψη βάρους σε περίοδο σωματικής αύξησης, ώστε το σωματικό βάρος να υπολείπεται κατά >15% του φυσιολογικού)

Β.Έντονος φόβος για την παχυσαρκία και την πρόσληψη βάρους

Γ.Διαταραχή της εικόνας σώματος (ο ασθενής αισθάνεται παχύσαρκος, παρά το ότι είναι λιπόβαρης) ή/και επίμονη άρνηση παραδοχής της νόσου και της βαρύτητας της κατάστασης

Δ.Αμηνόρροια (πρωτοπαθής-25% ή δευτεροπαθής : απουσία τουλάχιστον 3 αναμενόμενων διαδοχικών κύκλων εμμηνορρυσίας)

Κριτήριο Γ

Αξίζει να σημειωθεί ότι 85% των ασθενών με νευρογενή ανορεξία διαγιγνώσκονται στην ηλικία 13 έως 20 ετών-πρόκειται δηλαδή για ασθένεια των εφήβων. Οι περιπτώσεις που έχουν όλα τα κριτήρια που περιγράφηκαν έχουν συχνότητα 0.5-1%, υπάρχουν ωστόσο και άτυπες μορφές ή αρχικά στάδια της νόσου που μπορεί να φτάσουν και το 20% του εφηβικού πληθυσμού ! Η πάθηση είναι 10 φορές συχνότερη στα κορίτσια και αφορά κυρίως τη Λευκή φυλή και τις ανώτερες κοινωνικοοικονομικά τάξεις. Συχνά πρόκειται για χαρισματικά κορίτσια και πολύ καλές μαθήτριες. Ανησυχία προκαλούν η συνεχώς αυξανόμενη συχνότητα τέτοιων διαταραχών στους νέους, η αύξηση των κρουσμάτων σε κατώτερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα, σε άλλες φυλές και σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Η αιτιολογία παραμένει σύνθετη και φαίνεται να βασίζεται σε μία αλληλεπίδραση βιοψυχοκοινωνικών παραγόντων. Σίγουρα προϋπάρχει μία «ευαίσθητη» προσωπικότητα και από το ιστορικό μπορεί να διαπιστωθούν ορισμένοι παράγοντες που έχουν συσχετισθεί με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης της νόσου όπως το ιστορικό παχυσαρκίας στο παρελθόν, η ομοφυλοφιλία στα αγόρια, η κατάθλιψη, η τελειομανής συμπεριφορά, η έλλειψη αυτοπεποίθησης και η σεξουαλική κακοποίηση. Η παρουσία συγγενών α΄ βαθμού με anorexia υποστηρίζει τη γενετική βάση του νοσήματος, ενώ μεγάλη είναι η συχνότητα της διαταραχής στο χώρο του modeling και μεταξύ αθλητριών υψηλού επιπέδου σε τομείς που απαιτούν εξαιρετικά «λεπτή» σιλουέτα και παιδικότητα σώματος (ρυθμική γυμναστική, χορεύτριες μπαλέτου). Εκλυτικοί παράγοντες-αφορμές για την εκδήλωση της πάθησης μπορεί να είναι ο θάνατος αγαπημένου προσώπου ή η αλλαγή του τόπου διαμονής, ενώ σημαντικό ρόλο παίζει και η πίεση των ΜΜΕ για το πρότυπο «λεπτής σιλουέτας».

ΠΡΟΤΥΠΑ ΑΝΟΡΕΞΙΚΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ

Ζούμε σ’έναν κόσμο όπου κυριαρχούν τα πρότυπα των πολύ λεπτών-ανορεξικών μοντέλων, τα οποία θεωρούνται φυσιολογικά, και επομένως πολύ ελκυστικά. Αυτό όμως είναι λάθος! Οι γονείς είναι πολύ σημαντικό να επισημάνουν στα παιδιά τους ότι αυτό που προστάζει η μόδα δεν είναι και το τέλειο. Η ανορεξία είναι μια αρρώστια που μπορεί να αποβεί και μοιραία, γι’αυτό το λόγο χρειάζεται μεγάλη προσοχή.Η βιομηχανία μόδας μας λέει ότι πρέπει να είσαι ανορεξική για να είσαι όμορφη, γεγονός που οδηγεί στο ψευδές συμπέρασμα, πως αν είσαι υπέρβαρος είσαι και άσχημος.

ΜΟΝΤΕΛΑ ΠΟΥ ΠΕΡΝΟΥΝ ΚΟΚΑΙΝΗ ΚΑΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΝΟΡΕΞΙΚΕΣ

Έχουν περάσει τρία χρόνια από την εποχή που η Κέιτ Μος φωτογραφήθηκε να παίρνει κοκαΐνη. Οι φωτογραφίες της έκαναν τον γύρο του κόσμου και η ίδια έχασε αρκετές δουλειές. Όμως η Κέιτ Μος επανήλθε και μάλιστα φέτος μπήκε στο χώρο των σχεδιαστών.

Η Κέιτ Μος αποφάσισε να μοιραστεί τις απόψεις της για τη μόδα και η εταιρεία Topshop διέθεσε ρούχα με την υπογραφή της. Φέτος, το γνωστό μοντέλο αποφάσισε να δώσει υπογράψει ρούχα από εμπριμέ υφάσματα της εταιρείας Iconic Liberty. Δυστυχώς η κολεξιόν αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό από τους κριτικούς μόδας. Το βασικό τους επιχείρημα ήταν ότι τα ρούχα είναι σχεδιασμένα για ανορεξικά μοντέλα και καμιά γυναίκα με κανονικές αναλογίες θα μπορούσε να φορέσει άνετα τα στενά ρούχα της Κέιτ.